W tym miesiącu Sąd Unii Europejskiej rozstrzygał sprawę[1], która została do niego skierowana wskutek odwołania od decyzji Drugiej Izby Odwoławczej EUIPO[2] z dnia 24 lipca 2019 r. (sprawa R 530/2019‑2), w wyniku której została utrzymana decyzja odmawiająca rejestracji jako znaku towarowego kombinacji dźwięków powstających przy otwieraniu puszki napoju gazowanego wraz z następującymi po nich: około jednosekundowej ciszy i około dziewięciosekundowego musowania. Oznaczenie zostało zgłoszone do ochrony w zakresie towarów następujących klas Klasyfikacji Nicejskiej: 6 (m.in. dla pojemników metalowych), 29 (m.in. dla napojów z produktów mlecznych), 30 (m.in. dla kawy), 32 (m.in. dla piwa, wód mineralnych, napojów gazowanych bezalkoholowych) i 33 (m.in. dla napojów alkoholowych).
Zarówno uzasadnienia decyzji odrzucającej zgłoszenie, jak również rozstrzygającej jej zasadność decyzji Izby Odwoławczej EUIPO wskazywały na wystąpienie bezwzględnej przeszkody rejestracyjnej wskazanej w art. 7 ust. 1 lit. b) Rozporządzenia 2017/1001[3] zgodnie z którym nie są rejestrowane znaki towarowe, które pozbawione są charakteru odróżniającego. EUIPO zwrócił uwagę, że charakter odróżniający znaku towarowego w rozumieniu art. 7 ust. 1 lit. b) wspomnianego rozporządzenia oznacza, że dany znak towarowy pozwala na zidentyfikowanie towarów i usług, dla których wystąpiono o rejestrację, jako pochodzących z określonego przedsiębiorstwa, a co za tym idzie odróżnienie tych towarów i usług od tych, które pochodzą z innych przedsiębiorstw. Dlatego, by dźwięk mógł zostać zarejestrowany jako znak towarowy, musi on cechować się siłą wywoływania skojarzeń lub zdolnością do bycia rozpoznanym, tak aby mógł on wskazywać konsumentom pochodzenie handlowe danych towarów czy usług. Tymczasem zdaniem EUIPO właściwy krąg odbiorców będzie postrzegać ww. znak towarowy jako element funkcjonalny i wskazanie właściwości rozpatrywanych towarów, a nie jako wskazówkę ich pochodzenia handlowego.
Rozstrzygając sprawę Sąd UE przychylił się do stanowiska EUIPO. Zwrócił przy tym uwagę, że dźwięk powstający przy otwieraniu puszki będzie uważany (mając na względzie rodzaj rozpatrywanych towarów), za element czysto techniczny i funkcjonalny, gdyż otwarcie puszki czy też butelki jest nieodłącznym elementem określonego rozwiązania technicznego w ramach wykorzystywania konsumpcyjnego napojów i to niezależnie od tego, czy takie towary posiadają w swoim składzie dwutlenek węgla czy też nie. Skoro zatem dany element jest postrzegany przez właściwy krąg odbiorców jako odgrywający głównie rolę techniczną i funkcjonalną, nie będzie on postrzegany jako wskazówka pochodzenia handlowego rozpatrywanych towarów [4]. Sąd UE uznał, że dźwięk musowania pęcherzyków będzie natychmiast postrzegany przez właściwy krąg odbiorców jako odnoszący się do napojów. Dodatkowo kombinacja dźwiękowa składająca się na znak towarowy nie posiada jakiejkolwiek samoistnej właściwości pozwalającej na uznanie, że może również być postrzegana przez krąg odbiorców jako wskazówka pochodzenia handlowego. Sąd UE nie zgodził się ze skarżącą (wnioskodawcą), że kombinacja dźwiękowa znaku jest niezwyczajna w swej strukturze, ponieważ dźwięk otwierania puszki, cisza i dźwięk musowania odpowiadają przewidywalnym i zwykłym elementom wykorzystywanym na rynku napojów.
Mając na uwadze powyższe, Sąd UE oddalił skargę odmawiając tym samym charakteru znaku towarowego kombinacji dźwięków otwieranej puszki, pauzy i musowania dla zgłoszonych towarów.
Warto wspomnieć, że towarowe znaki dźwiękowe stanowią jeden z rodzajów znaków, które mogą być rejestrowane. Najczęściej spełniają one wymóg przedstawialności poprzez zapis nutowy (np. Hejnał Mariacki R. 238511) czy spektrogram (np. dźwięk ryku lwa, wykorzystywanego przez wytwórnię filmową Metro Goldwyn Mayer EUTM 5170113).
[1] Wyrok Sądu z dnia 7 lipca 2021 r. w sprawie T‑668/19.
[2] Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej.
[3] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1001 z dnia 14 czerwca 2017 r. w sprawie znaku towarowego Unii Europejskiej (Dz. U. UE. L. z 2017 r. Nr 154).
[4] Analogicznie: wyrok z dnia 18 stycznia 2013 r., FunFactory/OHIM (Wibrator), T‑137/12, niepublikowany, EU:T:2013:26, pkt 27 i przytoczone tam orzecznictwo].
Zdjęcie autorstwa Karolina Grabowska z Pexels
